ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΘΕΑΤΡΟΥ «ΜΗΧΑΝΗ»
1997 Θέατρο
Μηχανή-Booze
Μετάφραση: Λία Λεμού
Σκηνοθεσία: Πέρης Μιχαηλίδης
Σκηνικά-
κοστούμια: Γιώργος
Γεωργίου
Φωτογράφηση: Nataly Danneberg
Φωτισμοί: Λευτέρης Παυλόπουλος
Β.Σκηνοθέτη: Λία Λεμού
Ερμηνευτές
Λάζαρος Ανδριώτης, Ακύλας Καραζήσης, Γιάννης Χατζηγιάννης, Νίκη Σερέτη
Ο ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΣ ΠΕΡΗΣ ΜΙΧΑΗΛΙΔΗΣ ΑΝΕΒΑΖΕΙ ΣΤΟ
«BOOZE» ΤΟ «HAMSTERS» ΤΟΥ ΡΙΤΣΑΡΝΤ ΜΑΡΣ
Η
ΕΚΠΛΗΞΗ ΤΟΥ ΧΕΙΜΩΝΑ
Της Ματίνας Καλτάκη
«Hamsters» είναι τα γνωστά ινδικά χοιρίδια που χρησιμοποιούνται
ως πειραματόζωα. Είναι όμως και ο τίτλος του πρώτου θεατρικού έργου του
εικοσιπεντάχρονου Ρίτσαρντ Μαρς, που ανέβασε η Εταιρεία Θεάτρου Μηχανή, σ’ έναν
καινούργιο θεατρικό χώρο που φέρει το όνομα «Μηχανή-Booze». Όσοι από σας δεν συνηθίζετε να συχνάζετε σε rock clubs, το πιθανότερο
είναι να αγνοείτε ένα από τα καλύτερα
του είδους, το «Booze», της οδού
Κολοκοτρώνη. Όπως και να ‘χει, μάλλον ήρθε η στιμή που θα γνωρίσετε και τους
δύο χώρους (αφού συνδέονται από κοινό κλιμακοστάσιο), αν δεν θέλετε να χάσετε
μία από ελάχιστες, πραγματικά ενδιαφέρουσες παραστάσεις αυτού του χειμώνα.
Αν ήταν κινηματογραφική ταινία θα μπορούσε
να είχε βραβευτεί στο φεστιβάλ του Sundance στη Γιούτα-USA. Ή, πάλι, θα μπορούσε να ήταν παραγωγή μικρού
προϋπολογισμού του ανεξάρτητου νεοϋορκέζικου ή βρετανικού κινηματογράφου.
Ωστόσο, είναι θεατρικό έργο που πρωτοπαρουσιάστηκε στο περασμένο Φεστιβάλ του
Εδιμβούργου, συγκεντρώνοντας τα ευνοϊκότερα των σχολίων. Το διάλεξε ο ηθοποιός
και σκηνοθέτης Πέρης Μιχαηλίδης για
την έβδομη παραγωγή της «Εταιρείας
Θεάτρου Μηχανή», που πριν από λίγες μέρες εγκαινίασε έναν νέο χώρο, στον
επάνω όροφο του club Booze.
Τόσο η επιλογή του χώρου όσο και του έργου
έφερε μια πνοή φρέσκου αέρα στον θεατρικό κόσμο της Αθήνας, του οποίου ο
ορίζοντας φέτος είναι ομιχλώδης (και με σαφή την οσμή μούχλας να πλανάται…). Τα
περισσότερα από τα έργα που δεν είχαν ξαναπαρουσιαστεί στην Ελλάδα δεν είχαν
τίποτε να πουν, κάτι νέο να καταθέσουν. Όσο για την πλήξη που προκαλούν όλες
αυτές οι επιλογές από το κλασικό ρεπερτόριο (π.χ. οι τέσσερις παραστάσεις
Γκολντόνι) δεν είναι της στιγμής να θίξουμε –και το ζήτημα είναι σοβαρό.
Αίφνης, λοιπόν, κι εκεί που δεν το
περιμέναμε, προέκυψε το «Hamsters», του νεαρού Ρίτσαρντ Μαρς. Η ιστορία μας μεταφέρει
στο κελί δύο ανδρών, του Νέιβ (Λάζαρος Ανδριώτης) και του Τζίμι (Γιάννης
Χατζηγιάννης), που εκτίουν ποινή για ανθρωποκτονίες γυναικών. Η ισορροπία της
συνύπαρξής τους βασίζεται σε μια αυστηρώς καθορισμένη ρουτίνα που με τη σειρά
βασίζεται στον καθορισμό των ρόλων πάνω στο γνωστό δίπολο «δυνατός-αδύναμος» (ή
«άνδρας-γυναίκα», χωρίς αυτό να σημαίνει ότι ο δυνατός είναι και ο περισσότερο
ευφυής). Έχει μεγάλο ενδιαφέρον πώς μεταφέρεται αυτή η ιεραρχία στο τρόπο που
μιλούν και συμπεριφέρονται ο ένας στον άλλον, στον μικρό χώρο όπου υποχρεωτικώς
συγκατοικούν. Δεν είναι λίγες οι φορές που ήρθε στο μυαλό μας των «Κεκλεισμένων των θυρών», του Σαρτρ και
του αφορισμού όλων των εποχών, «Η κόλασή μας είναι οι άλλοι». Αλλά το πιο
ενδιαφέρον είναι το πώς αυτή η ισορροπία ανατρέπεται με την άφιξη του τρίτου
εγκληματία που συμβαίνει να είναι «δυνατότερος» από τον «δυνατό». Σ’ ένα κλουβί
δύο δυνατοί δεν χωρούν. Η νέα συμμαχία οδηγεί τον λιγότερο δυνατό στην
εξαφάνιση (και εδώ παρεισφρέρουν τόσο ανθρωπολογικά δεδομένα, όσο και
ψυχολογικές θεωρίες). Αλλά η είσοδος του τρίτου προσώπου λειτουργεί καταλυτικά
και στη θεατρική πράξη με, εμπλουτιστικά στην εξέλιξη της ιστορίας, αφηγηματικά
flash-back. Ο Ντάνιελ (Ακύλας
Καραζήσης) αφηγείται μία σεξουαλικού περιεχομένου ιστορία, εκβιάζοντας την
αφήγηση μίας αντίστοιχης από τον Ντέιβι, και προκαλώντας, στη συνέχεια, την
εξομολόγηση του Τζίμι για το πώς και το γιατί οδηγήθηκε στο φόνο. Από
ενστικτώδη σοφία ή από γνώση της τεχνικής δόμησης, ο νεαρός συγγραφέας έντεχνα
αντιπαραθέτει στην κυνική ιστορία του πρώτου και στη διεστραμμένη του δεύτερου
(σεξ με την ανάπηρη γυναίκα, βλέπε «Crash» του Κρονέμπεργκ),
την ιστορία αγάπης του Τζίμι, του πάθους του για την γυναίκα του που φτάνει ως
την ολική έκφρασή του: το φόνο της. Τη συνέχεια του Ρίτσαρντ Μαρς στη συγγραφή
έργων για θέατρο, δεν γίνεται να προδικάσει κανείς. Αυτό το πρώτο δείγμα,
ωστόσο, στη σύνθεση των χαρακτήρων, και σχέσεων, στη γραφή των διαλόγων, στις
ατμόσφαιρες που περιρρέουν, ασταθείς αλλά εμφανείς καθώς φορτίζονται, αδειάζουν
και ξαναφορτίζονται έως το φονικό κρεσέντο του τέλους, μαρτυρά ένα σημαντικό ταλέντο. Όσο για την
παράσταση του Πέρη Μιχαηλίδη, ναι,
είναι αλήθεια, ήταν η έκπληξη του χειμώνα, τουλάχιστον όσον αφορά τις
παραστάσεις που έχουμε μέχρι στιγμής παρακολουθήσει. Επιτέλους, Θέατρο! – και
όχι «σοβαρή» ή «συμπαθητική» παράσταση. Δείτε πως η ρήξη μηνίσκου του Ακύλα
Καραζήση και η αναγκαστική χρήση πατερίτσας γίνεται μέσο θεατρικής έκφρασης,
που οδήγησε και στη «χρήση» της βουβής Νίκης
Σερέτη. Είναι η γυναίκα που απουσιάζει αλλά στοιχειώνει το μυαλό και τα
κορμιά των τριών ανδρών, φάντασμα εκδίκησης και διαρκής πόθος. Δείτε και τον Λάζαρο Ανδριώτη και τον Γιάννη Χατζηγιάννη να δίνουν σε
θεατρικές ερμηνείες κινηματογραφικό ενδιαφέρον. Η μετάφραση του έργου έγινε από
την Λία Λεμού και το σκηνικό είναι
του Γιώργου Γεωργίου.
Caged hamsters on the stage
By Tatiana Capodistria
HAMSTERS… Barring cuteness and/or squeamishness, what deeper images do
these domesticated rodents evoke? I’ll give it a try: a) a sense of compulsion
– the fervent wheel promenades that just wont’t stop; b) the pious rituals of perfect confinement –
gulping down, storing in cheeks, ferocious washing, aeons of immobility
followed by dashing movement c) mother nature’s unmistakable cruelty – I’ve
seen a dad munching down his newborns and a mum doing likewise with her meek
partner. Last but not least, what with their species’ affinity to guinea pigs,
caged hamsters somehow remind me of something clinical. As though they fear
some dark, cosmic experiment is constantly played upon their backs.
Confinement, cruelty, obsessive repetition and the looming awareness of
some laboratory plot weaved against one’s will… That’s, more or less, what
Richard marsh’s play Hamsters is about. Add to it an overflowing spoonful of
testosterone – the male hormone directly and mysteriously linked to aggression
– and you have the story of three inmates spinning round their own wheels.
Fights, porn tapes, tea-time complacencies, masturbation, narrations,
hallucinations, anguish and the heavy breathing of unrequited love-making-that’
s the three men’s microcosm.
The ‘cell’ currently hosting the first-ever staging of Hamsters in Greece Kolokotroni Street
Speaking of which, Yiorgos Yeorgiou’s frugal, yet hightly potent and
suggestive stage design – aided by lightning-sorcerer Lefteris Pavlopoulos as
well as by the place’s own surprisingly good acoustic-all make for a perfect
playground for the three caged Hamsters.
Yiannis Hadjiyiannis’ Jimmy didn’t grasp me at first – still, from the plot’s
turning point onwards, he proved to be up to par. Portraying the sexstarved
bully Dave, diminutive Lazaros Andriotis attracted most of my attention with
his fine hysteria and eloquent body language. Nont having seen him act before,
I truly savoured what I saw. But Akyllas Karazissis (Daniel) was also his usual
succulent self – imposing, resonant and oh, so flexible: under the imaginative
guidance of Michailidis he splendidly integrated two crutches of a badly
twisted ankle into his role. This last-mentioned unforeseen twist paved the way
for the inclusion of an extra persona in the play: Daniel’s mute, hovering and
sexually charged female alter-ego performed subtly by Niki Sereti. Represents
Like most of Michani’s productions, Hamsters
represents theatre in its purest form: vibrant, frugal and capable of creating
an unmistakable aura – even when the play lasts scarcely an hour, as is the
case with Hamsters. So if you have an
hour to spare and a mind to spur go to the Booze. Especially tonight. For after
the performance a Smirnoff-sponsored vodka party which will take place at the
bar’s premises underneath.
Performances daily, exept Thur, at 9.30pm, tickets at 3.500 drs. Booze,
57 Kolokotroni, tel 331-1784
